Sẽ có lúc con người không thể định hướng trên trái đất

Địa từ trường thường xuyên thay đổi phương hướng.

     Bạn hãy tưởng tượng một ngày nào đó, trên khắp thế giới, các máy điện thoại di động không bắt được sóng, máy thu hình bị nhiễu, còn kim địa bàn lại quay tít vì mất phương hướng. Điều gì đã xảy ra? Đó là vì từ trường của trái đất đã biến mất.  

     Khi đó, các vệ tinh đều ngừng hoạt động. Mọi chuyến bay đều bị hủy bỏ, và tàu thuyền được lệnh không ra khơi. Các đội trưởng đội bay Concorde cuối cùng sẽ phát hiện thấy, qua các biển báo, những phân tử tích điện không bình thường từ không gian tới. Trên màn hình ti vi của bạn chỉ có một màu trắng.

     Những số liệu đo được bằng vệ tinh gần đây đã chỉ ra rằng, từ trường trái đất đã giảm đi đặc biệt ở phân nửa địa cầu gồm châu Phi, châu Âu và Đại Tây Dương, trong khi đó nó lại ít thay đổi ở nửa phần kia. Đây có thể là một sự vận động đáng lo ngại của từ trường trái đất.

     Dựa trên những quan sát mới đây, các nhà khoa học của Học viện Vật lý địa cầu ở Paris dự đoán rằng cực Bắc từ tính (hiện đang gần với cực Bắc địa lý) sẽ biến đi để xuất hiện ở Nam Cực, sau một thời gian nữa. Sự đảo ngược ấy không phải diễn ra lần đầu. Trái đất chúng ta đã nhiều lần có sự đảo lộn về cực từ trường như vậy. Lần gần nhất xảy ra hiện tượng này cách đây 780.000 năm. Nếu bạn có mặt ở thời điểm đó, kim la bàn của bạn sẽ chỉ hướng Nam.

     Trên thực tế, từ 10 triệu năm nay, từ trường trái đất đã đảo ngược khoảng 50 lần. Chúng ta biết được điều này là nhờ phát hiện các hạt nam châm nhỏ trong các dung nham và trầm tích đông đặc dưới đáy biển. Những hạt nam châm này đã bị cố định lại trong một vị trí, có thể phản ánh khá chính xác phương hướng của từ trường trái đất, vào thời điểm hình thành loại dung nham đó.

     Bằng những phân tích phức tạp, các nhà khoa học nhận ra rằng, mỗi sự đảo ngược trên của từ trường đều đi kèm với một chu kỳ giảm cường độ của nó. Và chính điều tương tự đang diễn ra hiện nay. Tính toán của các nhà khoa học cho thấy, từ trường trái đất đã giảm mạnh trong vòng 2.000 năm qua. Theo đà này, khoảng 1-2 nghìn năm tới, từ trường trái đất sẽ biến mất. Khi đó, mọi thiết bị máy móc hoạt động dựa trên sóng điện từ đều ngừng hoạt động.

     Từ trường trái đất có nguồn gốc từ lớp nhân lỏng của trái đất, nằm sâu 3.000 kilomét, nơi có một đại dương sắt nóng chảy. Khối sắt nóng chảy này hoạt động như một nam châm khổng lồ. Khi trái đất quay, từ trường này cũng vận động. Hiện tượng cường độ từ trường biến thiên như hiện nay có thể báo hiệu những chuyển biến mạnh trong tương lai. Tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra "công thức" chính xác để dự báo hiện tượng này.

Nguồn Science et Avenir