Theo một nghiên cứu của Mỹ mới công bố, cứ 10 trẻ vị thành niên trong độ tuổi từ 7-8 thì có 1 trẻ mắc chứng ảo thanh.

    Chứng ảo thanh là nghe thấy giọng nói hối thúc, ra lệnh họ làm một số việc, bình phẩm về mọi hành vi của người bệnh, tìm kiếm người hoặc đồ vật bỏ đi vốn không tồn tại hoặc cảm giác như có ai chạm tay…Các nhà khoa học cho biết ảo thanh được xem là một trong những biểu hiện rõ  nhất của chứng tâm thần phân liệt. Tuy nhiên không phải ai mắc chứng ảo thanh cũng bị chẩn đoán mắc căn bệnh này. Theo Agna A.Bartels-Velthuis Trường đại học Y Dược Groningen, Netherlands cho biết: khi tiến hành nghiên cứu 3.870 trẻ em tiểu học về âm thanh lạ mà các em nghe được. Kết quả cho thấy chỉ có 9%  trả lời có nghe thấy âm thanh lạ nhưng 16% trong số này là những trẻ em hoàn toàn khỏe mạnh và không có triệu chứng rối loạn tâm thần. Trong những em nghe thấy âm thanh lạ 15% cho biết tiếng nói ấy gây phiền phức, ảnh hưởng đến hoạt động của mình, và 19% cho biết âm thanh lạ can thiệp vào tư duy.

    Các nhà nghiên cứu cho biết: Nguyên nhân của trầm cảm ở trẻ vị thành niên là do thiếu chất dẫn truyền thần kinh serotonin trong xinap thần kinh ở vỏ não đồng thời các chấn thương tâm lý: học hành cẳng thẳng, thi trượt, mâu thuẫn gia đình…khiến trầm cảm phát triển. Biểu hiện mức độ nghiêm trọng của trầm cảm là nghe được ảo thanh. Do đó, các bậc  phụ huynh khi phát hiện con mình có triệu chứng trên cần đưa trẻ đến khám  các thầy thuốc chuyên khoa tâm thần.

 'Ảo thanh ra lệnh' và những án mạng bi thương

     Cháu Nguyễn Tiến H. 8 tuổi đang đứng trong nhà sách thiếu nhi ở quận Thủ Đức (TP.HCM) bất ngờ bị đâm một nhát chí mạng từ sau lưng. Thủ phạm và cháu H. chẳng hề quen biết hay thù oán gì, cô ta ra tay bởi do... "tiếng nói trong đầu sai khiến".

      Kẻ sát nhân từng là…cô giáo mầm non

     Bác sĩ Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định Tâm thần TP.HCM vẫn còn nhớ như in câu chuyện về cái chết oan uổng của cậu học sinh lớp 3, kể trên.

     Kẻ giết chết cháu H. là Lưu Thị Tuyết N., sinh năm 1978, ngụ ở Thủ Đức. Lúc ra tay sát hại cậu bé, N. đang lên cơn rối loạn tâm thần.  

N. đã ra tay sát hại bé H. trong lúc bị ảo thanh sai khiến. Ảnh: Thanh Huyền.

     Sau đó, trong những phút giây tỉnh táo, N. nói, mình với cháu H. chẳng hề quen biết hay thù oán gì và cô ta ra tay chỉ bởi có ..."tiếng nói trong đầu sai khiến".

     Qua điều tra bệnh sử, các bác sĩ biết được Lưu Thị Tuyết N. bị chứng "ảo thanh ra lệnh" từ 3 năm nay.

     Trước đó, N. là giáo viên mầm non, do bệnh nặng nên đã nghỉ việc để điều trị

     Sau khi gây án, Tuyết N. đã bị bắt buộc chữa bệnh tại Bệnh viện Tâm thần Trung Ương 2 ở TP. Biên Hòa (Đồng Nai).

     Được một thời gian, thấy bệnh tình N. ổn định nên gia đình đã đón về, cho điều trị tại một trung tâm theo dõi người bệnh tâm thần trên địa bàn quận Thủ Đức. Hiệu trưởng trường mầm non nơi N. từng làm việc cũng đã ngỏ ý sẽ nhận cô đi làm lại ...

     Tuy nhiên, mới được vài hôm, mẹ của bệnh nhân lại  một phen toát mồ hôi hột, hoảng sợ vì N. tâm sự rằng: "giọng nói trong đầu mình đang ra lệnh cho cô phải…giết chết em gái".

Tự triệt giống vì… ảo thanh ra lệnh

    Các trường hợp rối loạn tâm thần, bị ảo thanh ra lệnh rất nguy hiểm. Họ không chỉ có nguy cơ giết người cao mà còn tự hủy hoại luôn cả bản thân.

    Mới đây, ngày 26/6, một nam bệnh nhân tên M., 27 tuổi, ngụ tại Bà Rịa – Vũng Tàu đã bị ảo thanh sai khiến, dẫn đến dùng dao cắt đứt bộ phận sinh dục của mình. Sự việc đáng tiếc đó xảy ra khi anh ta vừa tự ngưng uống thuốc chống loạn thần được vài ngày.

Người tâm thần lang lang gây án ở TP.HCM đang gia tăng. Ảnh: VNN

      Cách đây không lâu, khi còn công tác tại Bệnh viện Tâm thần, cơ sở Chợ Quán, quận 5, TP.HCM, bác sĩ Quang đã từng chứng kiến cảnh tượng tự hủy thân thể một cách rợn người của nam bệnh nhân ngoài 40 tuổi.

     Anh này được đưa đến bệnh viện trong tình trạng máu me be bét nơi…đũng quần. Bệnh nhân đã tự cắt của quý của mình, nhưng vì dao cùn nên phải nhay đi nhay lại mấy lần mới đứt khiến “súng”, “đạn” của anh ta…nát bấy.

     Trong giây phút hồi tỉnh, bệnh nhân đã tâm sự với các bác sĩ rằng có ai đó cứ dọa nạt, bắt mình phải tự cắt đi bộ phận sinh dục bởi đó là chỗ rất…xấu xa (?)

   Tự chặt đứt tay chân do 'ảo thanh ra lệnh'

   Cứ văng vẳng bên tai tiếng một phụ nữ yêu cầu phải chặt tay vì cánh tay này quá vô dụng, chẳng giúp ích gì được cho đời, Hưng, 21 tuổi, sinh viên ĐH Hàng Không TP HCM đã chặt đứt bàn tay của mình.

     Tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP HCM, sinh viên này được nối liền bàn tay bằng phương pháp tạo hình vi phẫu, tuy nhiên tiếng nói kỳ quặc vẫn cứ vang lên.

    Bố bệnh nhân cho biết, cách đây 6 tháng, con ông có hành động bất thường và được điều trị tại Bệnh viện Đà Nẵng nhưng vẫn không thuyên giảm. Tuy nhiên, ngoài chứng nghe ảo thanh, sinh viên này hoàn toàn bình thường nên tiếp tục được gia đình cho đi học, cho đến khi sự việc xảy ra.

    Tâm sự với bác sĩ khoa Vi phẫu - Tạo hình, Bệnh viện Chấn thương - Chỉnh hình, TP HCM sau khi được nối liền bàn tay, bệnh nhân cho biết, giọng nói cứ quanh đi quẩn lại bên tai từ mấy tháng nay. “Nhiều lần người ấy muốn em chặt tay vì “nó vô dụng”, nhưng mãi đến ngày 27/11 thì em mới ra tay”, bệnh nhân nói.

Bệnh nhân sau khi được nối liền bàn tay. Ảnh: Thiên Chương.

     Dụng cụ mà sinh viên này dùng để chặt tay là con dao lớn. “Em biết rõ làm như vậy là đau nhưng không hiểu sao em cứ nghe theo mệnh lệnh. Trong nhát chặt thứ nhất, cánh tay chưa thể đứt rời, tiếng nói ấy lại vang lên thúc giục. Và phải đến nhát thứ 3, em mới có thể chặt lìa bàn tay”.

     Theo bác sĩ Nguyễn Văn An, người nối liền bàn tay cho bệnh nhân, việc nối bàn tay cho người tâm thần thường chỉ được thực hiện khi gia đình tha thiết yêu cầu, bởi các bác sĩ lo ngại tiếng nói kia sẽ khiến bệnh nhân tiếp tục giựt đứt bàn tay.

    Sau 10 ngày phẫu thuật, hiện vết thương ở tay của bệnh nhân đã ổn, tuy nhiên, những lúc tỉnh táo, anh này cho biết vẫn còn nghe tiếng nói xúi giục trước kia. Gia đình buộc phải thuê người giúp việc trông nom bệnh nhân cả ngày đêm.

Trường hợp thứ hai xảy với một bệnh nhân tâm thần điều trị nội trú ra tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương khu vực 2 ( tức Bệnh viện tâm thần Biên Hòa), Đồng Nai. Trong giây phút tỉnh táo hiếm hoi, bệnh nhân cho biết, lúc nào cũng nghe thấy lời sai bảo.

    “Đầu tiên, người ấy xúi giục tôi trốn khỏi bệnh viện để về nhà, sau đó giọng nói buộc tôi dùng dao đâm vào mắt. Tôi nghe theo nhưng chưa kịp hành động thì người ấy lại bảo tôi phải chặt ngón tay”, bệnh nhân nói. Hậu quả, bệnh nhân nhập viện với một ngón tay bị đứt lìa.

    Một trường hợp khác xảy ra ở Bình Dương, bệnh nhân là một phụ nữ, mắc bệnh tâm thần trong hai năm và cũng thường xuyên nghe thấy những câu nói vang lên trong tai với nội dung ra lệnh hành động.

Người nhà cho biết, thi thoảng họ thấy chị này cũng tự dùng dao lam cắt vào da rồi la lối. Đặc biệt có lần chị này dùng lưỡi dao nướng trên lửa rồi tự cắt lưỡi mình, may mắn gia đình phát hiện kịp. Tuy nhiên, không lâu sau đó, khi ở nhà một mình, chị này đã chặt một ngón chân của mình.

    Trao đổi với VnExpress.net, bác sĩ Trịnh Tất Thắng, Giám đốc Bệnh viện Tâm Thần TP HCM cho biết, các bệnh nhân trên bị chứng loạn thần, một biểu hiện của bệnh tâm thần phân liệt. "Lúc nào họ cũng nghe thấy có ai đó xui giục mình thực hiện một điều gì đó. Có người thậm chí còn giết con ruột, nhảy lầu, nhảy cầu, đâm đầu vào xe...", bác sĩ Thắng nói.

     Cũng theo bác sĩ Thắng, các câu xúi giục mà bệnh nhân nghe được thường có tính chỉ trích và yêu cầu bệnh nhân làm theo. Hậu quả mà căn bệnh này để lại thường rất thương tâm và đáng sợ vì người bệnh không làm chủ được mình.

     Còn theo bác sĩ Nguyễn Thọ, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TW 2, chứng bệnh trên được gọi là "Ảo thanh ra lệnh" - tức bên tai bệnh nhân thường xuyên nghe giọng nói của một người, người này xui khiến bệnh nhân làm đủ thứ. Tuy nhiên theo bác sĩ Thọ, không nên nghĩ người bệnh bị ma ám bởi thực ra đây chỉ là biểu khi trong thời kỳ nặng của chứng tâm thần phần liệt.

     "Ngoài ảo thanh hướng dẫn hành động, còn có loại ảo thanh chuyên bình phẩm, bàn luận về những hành động, suy nghĩ của người bệnh, để từ đó, họ vô thức làm theo. Thời gian phát bệnh tùy theo mỗi người, nhưng đây là triệu chứng cực kỳ nguy hiểm cho tính mạng của người bệnh", ông Thọ nói.

     Theo các bác sĩ, để trị căn bệnh này, cách duy nhất là cho bệnh nhân dùng thuốc chống loạn thần nhằm cắt bỏ hiện tượng ảo thanh. Thời gian uống thuốc và điều trị, theo các chuyên gia, tùy thuộc vào mức độ bệnh của từng bệnh nhân.

    Không nên giam cầm hoặc quá kỳ thị, tuy nhiên những gia đình có người mắc chứng "ảo giác âm thanh", cũng cần khéo léo theo dõi bệnh nhân, tránh cho họ tiếp xúc với các loại dao kéo sắc bén, hoặc đi một mình, nhằm tránh gây tổn thương. (Xem thêm)

Cậu bé uống thuốc diệt cỏ vì bị ảo thanh sai khiến

Nghe văng vẳng tiếng người ra lệnh “chết đi”, Minh tìm chai thuốc diệt cỏ của bố để ở kho rồi uống. Tuy nhiên ngay sau đó, chính cậu thiếu niên này than đau và kêu cứu.
>Tự cắt 'của quý' vì bị ảo thanh sai khiến

   Tại Bệnh viện quận 2 (TP HCM), bệnh nhân 14 tuổi lơ mơ, miệng sùi bọt trắng. Các bác sĩ lập tức rửa ruột, cho uống than hoạt tính khử độc rồi chuyển đến khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 2 để tiếp tục điều trị.

    Người nhà cho biết, tối 17/10, Minh cùng mấy người họ hàng đi hát karaoke và có uống bia. Về đến nhà thì Minh đã say. Đến 10h hôm sau, em kêu cứu với mẹ là đã uống thuốc diệt cỏ.

    Trò chuyện với các bác sĩ tâm lý, Minh cho biết, tối đó em liên tục văng vẳng bên tai tiếng một người xui uống thuốc diệt cỏ. “Trong vô thức, em cứ làm theo lời”, bệnh nhân nói. Cậu bé đã hoàn toàn khỏe mạnh sau khi được cấp cứu.

    Theo bác sĩ tâm lý, hành vi của Minh là biểu hiện của chứng loạn thần. Trong trường hợp này, bệnh nhân bị hoang tưởng, do yếu thần kinh, lại uống quá nhiều bia rượu.

   Ảo giác âm nhạc 

      Sau một ca phẫu thuật, ông Reginald King ở xứ Wales (Anh) bỗng nghe thấy tiếng nhạc vọng ra từ trong đầu mình, với đủ thể loại từ pop cho đến thánh ca. Các chuyên gia tâm thần học xác định ông bị mắc chứng ảo giác về âm nhạc.

     7 năm trước, Reginald King, một giám đốc kinh doanh nghỉ hưu ở Cardiff, xứ Wales, đang trên giường bệnh sau một ca phẫu thuật. Bỗng nhiên ông nghe thấy tiếng nhạc vọng ra từ trong đầu mình; bắt đầu là pop, rồi sau đó đến các loại khác, từ nhạc mua vui cho đến những bài thánh ca. Chúng bao gồm tất cả những bài hát King từng nghe trong suốt cuộc đời. Các y tá đều nói là không nghe thấy gì cả nên ông rất chán nản.

    Mãi đến năm 2004, trường hợp của Reginald King mới được đề cập với bác sĩ Victor Aziz, chuyên gia tâm thần học ở bệnh viện St. Cadoc’s xứ Wales, một trong số ít những người nghiên cứu về vấn đề này.

     Bác sĩ Aziz giải thích rằng ông King đã mắc chứng ảo giác về âm nhạc, hậu quả sự trục trặc ở những mạng lưới của bộ não, cái mà lúc bình thường cho phép chúng ta nhận biết âm nhạc.

     Ảo giác âm nhạc đã xuất hiện từ lâu trước khi chúng được nhận biết như là một chứng bệnh y học. Bác sĩ Aziz nói: “Rất nhiều nhà soạn nhạc đã mắc chứng bệnh này. Chẳng hạn, Robert Schumann, về cuối đời mình, đã viết những bản nhạc mà ông tưởng tượng ra”.

     Bác sĩ Aziz tin rằng người ta có khuynh hướng nghe thấy những bài hát mà họ đã nghe nhiều lần hoặc những bài hát có tầm quan trọng đặc biệt về tình cảm đối với họ.

    Chứng ảo giác này khác với ảo thanh ở bệnh nhân tâm thần phân liệt (thường nghe thấy các giọng nói vọng ra từ bên trong, trong khi bệnh nhân của bác sĩ Aziz chỉ nghe thấy âm nhạc mà thôi).

    Hiện nay, người ta chưa tìm ra đơn thuốc đặc hiệu điều trị bệnh ảo giác âm nhạc. Một số bác sĩ thử dùng thuốc chống lại sự rối loạn thần kinh, một số sử dụng liệu pháp tâm lý để giúp người bệnh hiểu được điều gì đang diễn ra trong đầu mình.