Lời Giới Thiệu

Đức Phật ra đời và thuyết pháp “vì hạnh phúc và an lạc cho số đông.” Những lời dạy của Ngài cho con người chỉ nhắm vào hai mục tiêu chính: khổ và diệt khổ. Ngài không tranh luận với đời. Ngài chỉ thuyết pháp, nêu bật sự kiện khổ đau ở đời và chỉ bày cho con người cách thức đoạn trừ khổ đau.
Đức Phật không khuyến khích mọi người theo Ngài chỉ vì niềm tin suông. Đọc lại lời khuyên của Ngài cho Sìha, vị tướng quân người Licchavì, Upàli, vị gia chủ nổi tiếng của xứ sở Nalanda và những lời dạy dành cho các vị Kàlàma xứ Kesaputta, chúng ta thấy rõ nhân cách lớn của bậc đạo sư và tinh thần tự do tư tưởng hết sức cao cả của Giáo lý Ngài. Chân lý không là đặc quyền của người nào. Chân lý không có ngã và ngã sở. Người ta không nên khẳng quyết rằng chỉ có điều mình theo là đúng ngoài ra là hư vọng. Đức Phật không bao giờ nói hãy tin ta, nhưng Ngài bảo “hãy đến để mà thấy” (Ehibhikkhu). "Hãy tự mình thắp đuốc lên mà đi" là khẩu hiệu tự do thẩm sát chân lý trong đạo Phật. Sự thật thách thức khả năng tìm tòi, khám phá của mỗi cá nhân chứ không yêu cầu lòng tin của mọi người.
Đức Phật là thế và giáo lý của Ngài là thế. Lịch sử của loài người là lịch sử của sự tìm kiếm và thực nghiệm sự thật. Hãy để cho sự thật tự hiển lộ trước mắt mọi người. Người con Phật đứng giữa sự chỉ trích và tán thán hãy học theo cách của bậc Đạo sư, không giận dữ hay vui mừng mà hãy giữ tâm ý thật khách quan để tự thăng tiến tuệ giác. Tập sách “Giới trí thức bình luận về đức Phật và giáo lý của Ngài” do Tăng sinh Quảng Bảo sưu tầm và chuyển dịch có thể giúp cho người con Phật thực tập thái độ khách quan khi đứng trước sự chỉ trích hay tán thán của người khác. Việc làm này của Tăng sinh là một nỗ lực xứng đáng được tán thán và khuyến khích.
Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh
Hòa thượng Thích Minh Châu.

Lời Nói Đầu

Những ai xem việc thay đổi Tôn giáo hay chấp nhận một Tôn giáo mới lần đầu tiên thì sẽ làm một điều gì đó có thể có một ảnh hưởng sâu sắc về cuộc đời của họ. Đó không phải là một điều gì phải được từ bỏ một cách hấp tấp, vội vã, hoặc là nó được từ bỏ dưới sự ảnh hưởng của những cảm xúc tình cảm khi đạt đến tột đỉnh. Nếu chân lý phải được khám phá, thì thời gian phải được diễn ra, tất cả những sự kiện phải được xem xét, và vấn đề phải được chất vấn và những ý kiến khác nhau phải được xem xét, thảo luận. Chúng ta cố gắng làm tất cả những điều này, trước khi đưa ra những quyết định quan trọng nhất trong cuộc đời của chúng ta. Do vậy, tại sao chúng ta không nên thực thi chúng trước khi đưa ra những quyết định quan trọng nhất trong cuộc đời của chúng ta liên quan đến tín ngưỡng Tôn giáo của chính mình?

Nội dung

Do đó, trong thời đại ngày nay, hầu hết những Tôn giáo khác thì mới và trẻ khi được so sánh với Tôn giáo đáng kính này [Phật giáo], một Tôn giáo chứa đựng trong nó sự vô tận của niềm hy vọng toàn cầu, sự bất tử của tình thương không bờ bến, một yếu tố bất hoại của niềm tin về sự tuyệt mỹ, và sự quả quyết tự hào nhất về quyền tự do giải thoát nhân loại.
Đây hoa nở rộ trên cây nhân loại
Đã bừng nở qua vô số năm
Làm thế giới chan hòa hương thơm trí tuệ
Và mật ngọt tình thương.
(Sir Edwin Arnold (1832-1904), Nhà thơ, nhà báo người Anh, và tác giả cuốn "Ánh Sáng Á Châu")
Những lời dạy của Thái tử người Ấn Độ thực sự không có gì lay chuyển trước những phát minh hiện đại của khoa học… Ngôn từ sẽ không làm cho tôi hiểu nếu tôi cố gắng bày tỏ sự cần thiết mà tôi nghĩ tri thức của niềm tin và triết lý cao siêu của Tôn giáo này làm cho sinh động thêm chủ nghĩa vật chất của Tây phương… Đó là, trong bất kỳ tình huống nào, một chân lý đã làm ảnh hưởng không chỉ đối với những tư tưởng gia vĩ đại và hùng vĩ nhất của Hy Lạp và La Mã mà còn làm những cơ sở khởi đầu cho nền tảng của tư tưởng Cơ đốc giáo, mà Phật giáo đã ra đời trước Tôn giáo này khoảng 500 đến 600 năm. Tôn giáo này có thể tuyên bố kết bạn tốt đẹp cùng nguồn gốc với những Tôn giáo lớn, mà không có sự hành quyết và ép buộc những người thuộc Tôn giáo khác Phật giáo, và những lý do này có thể chứng kiến dễ dàng trong chính giáo lý của Tôn giáo này.
(L. Adam Beck, một nhà lữ hành và một học giả người Hoa Kỳ.)
Đối với tín đồ Cơ đốc giáo, thì tình yêu là đức tính tối thượng; nhưng đối với tín đồ Phật giáo, thì lại là trí tuệ bởi vì họ cho rằng vô minh là nguồn gốc của tất cả những tội lỗi. Đồng thời, tình yêu cũng được xếp lên hàng cao….Khoan dung và lòng từ, cả hai được căn cứ trên cơ sở trí tuệ Phật giáo, có lẽ là nguyên nhân chính giải thích tại sao con đường Trung đạo của đức Phật Cồ Đàm đã truyền bá từ thế hệ này sang thế hệ khác hơn 2.500 năm qua.