4 trận bão nhiệt đới, 2 trận động đất mạnh kèm theo sóng thần, tất cả đều xảy ra ở quanh khu vực Tây Thái Bình Dương và Nam Á chỉ trong vòng có 24 giờ. Vậy chúng có liên quan đến nhau?

Theo nhà khí tượng học, kiêm nhà sản xuất chương trình thời tiết của hãng thông tấn CNN Brandon Miller, những hiện tượng trên rõ ràng là không phải không có tiền lệ. “Tháng 9 biểu trưng cho đỉnh điểm của hoạt động ở các vùng nhiệt đới khắp thế giới. Bản thân vùng Tây Thái Bình Dương mỗi năm phải hứng chịu nhiều trận bão nhiệt đới hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới. Chính vì vậy mà việc có tới tận 4 trận bão ập đến khu vực vào cùng một thời điểm không có gì khác thường”, ông nhận xét.

Có lẽ điều đáng chú ý ở đây là 2 trận động đất lớn, một trận 8,3 độ gần Samoa ngày 29/9 và tiếp theo đó là một trận động đất 7,6 độ richter ở tây Indonesia. 

Hình ảnh sóng thần tiến vào sân bay quốc tế Tafuna, thủ phủ Pago Pago, American Samoa, ngày 29/9.

Tâm chấn của 2 trận động đất này nằm cách nhau 7.600km, nhưng Cơ quan khảo sát địa chất Mỹ đã từ chối cho biết liệu chúng có liên quan gì đến nhau hay không.

Ông Miller cho hay: “Chúng tôi chỉ thấy trung bình có khoảng từ 5-10 trận động đất với cường độ kiểu này trên toàn cầu mỗi năm. Vì vậy 2 trận động đất xảy ra trên cùng một khu vực trong vòng có 18 tiếng đồng hồ có vẻ như khá trùng hợp”.

Trái đất được bao phủ bởi những mảng kiến tạo khá mỏng, tạo nên lớp vỏ bên ngoài của trái đất – còn được gọi là thạch quyển. Tất cả những mảng kiến tạo này đều liên kết với nhau và liên tục chuyển động, tạo ra áp lực dọc các đường ranh giới giữa chúng. Động đất xảy ra khi áp lực này đạt tới đỉnh điểm nguy hiểm, giống như một sợi dây cao su khi bị kéo tới điểm giới hạn sẽ bị đứt. 

“Đó có vẻ như là lý do khiến một trận động đất lớn ở một địa điểm có thể tạo ra thêm lực cần thiết cho một địa điểm khác gần đó, kéo sợi dây cao su tới điểm đứt, gây ra một trận động đất khác nữa”, ông Miller giải thích.

Khu vực xảy ra 2 trận động đất mạnh liên tiếp trong vòng 24 giờ.

Một điều khó hiểu nữa là: Cả hai trận động đất này đều xảy ra ở dọc những điểm cuối đối diện nhau của cùng một mảng kiến tạo, mảng Úc. Mảng kiến tạo Úc này giáp giới với mảng Thái Bình Dương về phía đông (trận động đất ở Samoa xảy ra dọc đường biên này) trong khi ở phía tây, nó giáp với mảng Á – Âu.

Rất nhiều mảng kiến tạo này bao quanh lòng chảo Thái Bình Dương, tạo nên một vòng cung động đất, núi lửa, được biết đến là “Vành đai lửa”. Vành đai này thực chất có hình vành móng ngựa rộng 40.000km, nơi “quy tụ” hầu hết các hoạt động núi lửa của trái đất ở trên mực nước biển và hầu hết các trận động đất của thế giới.

Vậy trận động đất ở Samoa có giúp thúc đẩy động đất ở Indonesia?

“Chúng tôi không thể nói chắc chắn, nhưng có vẻ điều đó rất có lý”, Miller nhận xét.

“Các nhà khoa học chắc chắn sẽ nguyên cứu những điều này và cố gắng tìm mối liên hệ có thể xâu chuỗi chúng với nhau, với một đích cuối cùng là một ngày nào đó có thể đưa ra được cảnh báo trước các trận động đất chết người như thế này”. 

Số người thiệt mạng trong 2 trận động đất mới đây của Indonesia có thể lên tới hàng ngàn.

Trận động đất lớn nhất từng đo được là trận động đất mạnh 9,5 độ richter xảy ra trong vành đai dọc bờ biển Chile. Sau đó nó đã tạo ra sóng thần giết chết khoảng 2.000 người trước khi “toả ra” làm 61 người ở Hawaii và 122 người ở Nhật Bản thiệt mạng.

Hồi tháng 12/2004, trận động đất đo được ít nhất là 9 độ richter đã làm rung chuyển bờ biển phía bắc đảo Sumatra, Indonesia, gây ra một trận sóng thần khủng khiếp ở Ấn Độ Dương, khiến hơn 200.000 người ở 11 quốc gia thiệt mạng. Sức tàn phá của nó đối với Indonesia, Thái Lan và Sri Lanka là vô cùng thảm khốc.

Trong khi đó, đợt phun trào núi lửa khủng khiếp nhất trong lịch sử gần đây là ở Krakatoa, Indonesia vào tháng 8/1883. Nó đã gây ra sóng thần cao tới 40m, ập vào các hòn đảo gần đó, phá huỷ hàng trăm làng mạc, giết chết hàng chục ngàn người.

                                                                                                                                                                                       CNN

Sáng sớm nay (26/9), áp thấp nhiệt đới trên biển Đông đã mạnh lên thành cơn bão số 9 có tên quốc tế là KETSANA và hướng vào khu vực miền Trung nước ta.

Hồi 7 giờ, vị trí tâm bão ở vào khoảng 15,4 độ Vĩ Bắc; 122,8 độ Kinh Đông, cách đảo Lu dông (Philippin) khoảng 170 km về phía Đông. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm bão mạnh cấp 8 (tức là từ 62 đến 74 km một giờ), giật cấp 9, cấp 10.

Dự báo, trong 24 giờ tới, bão di chuyển theo hướng giữa Tây và Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 20 - 25 km và còn tiếp tục mạnh thêm. Như vậy khoảng chiều tối nay (26/9) bão sẽ đi vào khu vực phía Đông biển Đông. 

Đường đi của bão số 9

Đến 7 giờ ngày mai (27/9), vị trí tâm bão ở vào khoảng 15,8 độ Vĩ Bắc, 117,3 độ Kinh Đông, cách quần đảo Hoàng Sa khoảng 570km về phía Đông Đông Nam.

Trong khoảng 24 đến 48 giờ tiếp theo, bão di chuyển theo hướng giữa Tây và Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 20 km và còn tiếp tục mạnh thêm.

Do ảnh hưởng của bão, vùng biển phía Đông biển Đông từ chiều và tối nay (26/9) gió sẽ mạnh dần lên cấp 6, cấp 7, sau tăng lên cấp 8, vùng gần tâm bão đi qua cấp 9, cấp 10, giật cấp 11, cấp 12. Biển động rất mạnh.

Ngoài ra do ảnh hưởng kết hợp với gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh, khu vực giữa và Nam biển Đông, vùng biển các tỉnh Bình Thuận – Cà Mau có gió mạnh cấp 6, cấp 7, giật cấp 8. Biển động mạnh.

Ông Vũ Anh Tuấn, Trưởng phòng Dự báo khí tượng hạn ngắn (Trung tâm dự báo khí tượng thuỷ văn Trung ương) cho biết: “Đây là cơn bão có tốc độ di chuyển nhanh, càng dịch chuyển gần đất liền càng có xu hướng mạnh thêm. Do đó, các tỉnh ven biển Trung Bộ hết sức cảnh giác”.

2 người nước ngoài thiệt mạng, sơ tán 1.000 dân vì mưa lớn.

Theo báo cáo nhanh ngày 25/9/2009 của Ban chỉ huy phòng chống lụt bão tỉnh Quảng Ninh, tàu QN 5298 đã bị chìm tại khu vực hòn Hoa Cương – Vịnh Hạ Long vào hồi 19 giờ 24/9/2009 do lốc xoáy.

Có 28 người đã được cứu thoát và đưa vào bờ, trong đó có 8 người bị thương nhẹ; có 4 người được xác định là mất tích. Hiện đã tìm thấy thi thể của 3 nạn nhân, trong đó có 1 người Việt Nam và 2 người nước ngoài, hiện các lực lượng tìm kiếm cứu nạn đang tích cực tìm kiếm người còn lại.

Tình hình mưa tiếp tục diễn biến phức tạp tại các tỉnh miền Trung. Trong ngày 25/9, lượng mưa đo được tại các điểm “nóng” như Quỳ Châu (Nghệ An) lên tới 262mm, Đô Lương (Nghệ An): 259mm, Tuyên Hoá (Quảng Bình): 251mm.

Tính từ 23/9 đến hết 25/9, tổng lượng mưa đo được tại các tỉnh khu vực miền Trung rất cao. Tuyên Hoá (Quảng Bình) là nơi ghi nhận lượng mưa lớn nhất: 607mm. Các khu vực còn lại dao động từ 300mm-450mm.

Đêm 25/9, mưa lớn cục bộ đã khiến 4 xã Hợp Lý, An Nông, Hợp Tiến, Thọ Tiến thuộc huyện Triệu Sơn (tỉnh Thanh Hoá) ngập lụt. Hiện tỉnh đã huy động 4 xuồng và đưa lực lượng công an, huyện đội tổ chức sơ tán hơn 1.000 dân đến nơi an toàn.

Hiện nay, lũ các sông từ Thanh Hóa đến Nghệ An và hạ lưu sông La đang lên nhanh. Mực nước song Gianh tại Mai Hoá đã vượt mức báo động 3 (vượt 1,21m). 

Hà Tĩnh: Thêm 2 người chết do mưa lũ

Do ảnh hưởng của vùng áp thấp, trên địa bàn toàn tỉnh Hà Tĩnh từ chiều ngày 23/9 đến ngày 26/9 đã có mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to kèm theo lốc xoáy và dông, sét.

Khoảng 8 giờ ngày 25/9, ông Nguyễn Văn Ninh (80 tuổi, ở xóm 8, xã Phú Phong, huyện Hương Khê) đi kéo thuyền ở bờ sông đã bị lũ cuốn chết đuối.

4 giờ chiều cùng ngày, chiếc đò chở 6 người ở xã Gia Phố (huyện Hương Khê) bị lật chìm khiến một người thiệt mạng. Nạn nhân là em Trần Tuấn Nhật (học sinh lớp 11, Trường PTHH Hương Khê).

Nạn nhân Nguyễn Thị Dung ở xã Kỳ Trung (huyện Kỳ Anh) bị lũ cuốn trôi ngày 24/9 vẫn chưa tìm thấy xác.

Thông tin từ Văn phòng thường trực Ban chỉ huy phòng chống lụt bão Hà Tĩnh, có 01 tàu cá của ngư dân huyện Quảng Xương, Thanh Hóa chết máy trôi dạt vào bờ biển Nghi Xuân. Trên tàu có 4 thuyền viên đã được đưa vào bờ an toàn, chính quyền địa phương xã Xuân Hải, huyện Nghi Xuân hỗ trợ tiền tàu xe trở về Thanh Hóa.

Ở huyện Vũ Quang có 4.000 hộ dân của các xã Đức Liên , Đức Bình, Đức Hương, Ân Phú, Đức Gang, Đức Lĩnh, Hương Thọ bị ngập và bị cô lập. Trường THCS Bồng Lĩnh ở xã Đức Lĩnh phải cho học sinh nghỉ học từ sáng 25/9.