Gần đây, mực khổng lồ bị chết với số lượng cao bất bình thường và dạt vào bờ biển Tây Ban Nha. Điều đó làm cho các nhà khoa học tin rằng âm thanh tần số thấp do các công ty dầu mỏ tạo ra khi lập bảo đồ đáy biển là thủ phạm giết những sinh vật này.



Một con mực khổng lồ bị dạt vào bờ biển.

Do lo ngại về sức khoẻ của động vật biển có vú, Mỹ đã hạn chế tiếng ồn tần số thấp. Ý thức về vấn đề này cũng đang tăng lên ở châu Âu. Các cuộc diễn tập bằng thiết bị định vị cường độ cao của NATO năm 2002 đã bị buộc tội gây ảnh hưởng tới cá voi có mỏ ở quần đảo Canary. Na Uy đã bác bỏ yêu cầu của các nhà bảo vệ môi trường hạn chế khảo sát địa chất ở ngoài khơi quần đảo Lofoten năm 2003.

Giờ đây, mực khổng lồ đã gia nhập danh sách các nạn nhân tiềm năng. Động vật này dài tới 20m và được tìm thấy trong các vùng nước lạnh, sâu trên toàn thế giới. Con người biết rất ít về mực khổng lồ vì các nỗ lực quan sát chúng trong môi trường bản địa không thành công. Các nhà khoa học chỉ tìm thấy các mẫu mực chết do mắc cạn.

Theo Angel Guerra thuộc Viện Điều tra Biển, thường thì mỗi năm chỉ có một con mực khổng lồ được tìm thấy dọc bờ biển Tây Ban Nha. Tuy nhiên, vào mùa thu năm 2001, năm con mực khổng lồ bị mắc cạn hoặc chết trôi dọc bờ biển phía bắc thuộc vịnh Biscay. Năm 2003, thêm bốn con nữa xuất hiện. Khi hai sự kiện này xảy ra, các nhà địa chất đang tiến hành khảo sát ở gần đó để thăm dò dầu khí. Họ đã sử dụng một dàn gồm mười súng hơi để bắn 200 xung âm thanh có tần số dưới 100 Hertz. Các tầng địa chất dội lại những xung như vậy, để lộ cấu trúc và thành phần khoáng của đáy biển.

Trong số chín con mực chết, có cả con non và con đang trưởng thành lần đầu tiên đươc phát hiện ở Tây Ban Nha. Chúng dài tới 12m và nặng 140kg. Không có dấu hiệu tổn thương bên ngoài song tất cả chúng bị thương bên trong. Tim và dạ dày của hai con mực bị xẻ toang trong khi cơ bị tan rã. ''Một số cơ quan nội tạng không thể nhận dạng được'' - Guerra nói.

Cả chín con mực đều bị tổn thương nặng ở tai. Guerra cho rằng chính vì lý do này mà mực khổng lồ mất định hướng và bơi lên mặt biển nơi chúng bị ngạt. Nhiệt độ nước trên mặt biển quá ấm nên các phân tử mang oxy trong máu mực không hoạt động. Ông nghi ngờ rằng ở những con mực bị tổn thương nội tạng nghiêm trọng, âm thanh tần số thấp làm cho khí hoà tan trong mô hình thành các bong bóng, giống như bong bóng sinh ra khi lắc đồ uống có ga.

Guerra nói: ''Chẳng có ai nhìn thấy điều này xảy ra trước đây ở mực khổng lồ. Tôi sợ là có thể còn nhiều nạn nhân hơn''. Các ngư dân địa phương thông báo nhìn thấy rất nhiều cá chết bồng bềnh trên mặt biển trong khi hai cuộc khảo sát địa chất diễn ra. Đây là các cuộc khảo sát đầu tiên ở khu vực này song Guerra nói rằng các nhà khảo sát dự định tiếp tục công việc trong năm tới.